Cuộc đời bình dị và “mối duyên tiền kiếp” đáng ngưỡng mộ của đạo diễn Long Vân – “cha đẻ” phim “Biệt động Sài Gòn”
Đạo diễn Long Vân qua đời ngày 24/12. Ảnh: TL
Đạo diễn Long Vân đến với điện ảnh như một cái duyên tiền định
Đạo diễn Long Vân sinh năm 1936 tại Hà Nội, sau đó cùng gia đình theo kháng chiến lên Thái Nguyên. Năm 14 tuổi, Long Vân được gửi sang học tập tại Trung Quốc cùng GS Nguyễn Lân Dũng, GS Hồ Ngọc Đại. Sau ngày Giải phóng Thủ đô 1954, ông tốt nghiệp trường sư phạm và làm việc tại Bộ Giáo dục.
Do vẫn để tâm đến ngành điện ảnh, nên khi biết Trường Điện ảnh Việt Nam tổ chức tuyển lớp đạo diễn và diễn viên khóa đầu, Long Vân lập tức dự thi. Ông trúng tuyển vào lớp đạo diễn, cùng khóa với những đạo diễn tên tuổi như cố NSND Hải Ninh, NSND Huy Thành…
Năm 1962, ông tốt nghiệp và thành diễn viên, tham gia đóng một số vai trong các phim: Kim Đồng; Quê nhà. Sau khi tốt nghiệp, ông mất 15 năm đi làm Phó đạo diễn cho lớp đạo diễn đàn anh như Phạm Kỳ Nam, Huy Thành, Bạch Diệp, Nông Ích Đạt…
Bộ phim đầu tay do ông đạo diễn là Tiếng gọi phía trước năm 1979 do nhà văn Phù Thăng làm biên kịch từng đoạt giải thưởng Liên hoan phim quốc tế tại Moskva. Sau đó là các phim Nơi gặp gỡ của tình yêu và Cho cả ngày mai.
Bộ phim để đời Biệt động Sài Gòn của đạo diễn Long Vân
Tuy nhiên, tên tuổi đạo diễn Long Vân gắn liền với phim Biệt động Sài Gòn, bộ phim màu đầu tiên của nền điện ảnh cách mạng Việt Nam được công chiếu năm 1985. Bộ phim về lực lượng biệt động Sài Gòn của đạo diễn Long Vân phát hành năm 1986 đã lập nhiều kỷ lục về số lượng người xem, gây sốt dư luận và là bệ phóng của loạt diễn viên từ vai chính đến vai phụ.
Biệt động Sài Gòn gồm 4 tập: Điểm hẹn, Tĩnh lặng, Cơn giông và Trả lại tên cho em. Phim do Lê Phương và Nguyễn Thanh viết kịch bản và được Long Vân làm đạo diễn. Bộ phim được bấm máy từ năm 1982 và kéo dài khoảng 4 năm.
Biệt động Sài Gòn – bội phim huyền thoại của đạo diễn Long Vân. Ảnh:
Đạo diễn Long Vân từng kể ban đầu phim có tên Thiên thần ra trận. Tuy nhiên, ông được Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh (khi ấy là Bí thư Thành ủy TP.HCM) góp ý đổi tên thành Biệt động Sài Gòn để “cho đúng với thực tế đã diễn ra, thiên thần làm sao lập được chiến công như những chiến sĩ biệt động”. Nhờ lời góp ý này, ông quyết định đổi tên bộ phim của mình.
Bộ phim hành động hấp dẫn đã lập kỷ lục về lượng khán giả khi có tới chục triệu lượt người xem vào những năm cuối thập niên 80 của thế kỷ trước.
Một kỷ niệm đáng nhớ đối với đạo diễn Long Vân trong bộ phim này, đó là một nhân vật trong phim không có thật ngoài đời và cũng không có trong kịch bản, đó là vai em bé bán báo. Mà người vào vai diễn rất “ngọt” này lại chính là người con gái duy nhất của ông, diễn viên nhí Vân Dung, người đã đóng các phim Người đôi bờ lúc 18 tháng tuổi; rồi Mẹ vắng nhà; Vào đời; Cho cả ngày mai... Ông cho rằng, thêm nhân vật này để nói rằng, trong tổ chức của biệt động Sài Gòn có đủ các tầng lớp.
Cho đến tận bây giờ, những diễn viên được ông tuyển chọn để vào các vai chính trong phim Biệt động Sài Gòn đều trở thành những vai diễn “đóng đinh” trong lòng khán giả như NSƯT Thanh Loan với vai ni cô Huyền Trang, NSƯT Quang Thái trong vai Tư Chung, NSƯT Hà Xuyên vai Ngọc Mai, nghệ sĩ Thương Tín trong vai Sáu Tâm…
Sau Biệt động Sài Gòn, đạo diễn Long Vân lần đầu tiên đưa hình tượng lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc thể hiện trên màn ảnh rộng với bộ phim Hẹn gặp lại Sài Gòn.
Bộ phim do Thành ủy TP.HCM đặt hàng và ông Vũ Kỳ – thư ký cho Bác Hồ được mời làm cố vấn chính trị cho phim. Phim khởi quay năm 1987, trong điều kiện cực kỳ khó khăn về kinh phí. Mặc dù vậy nhưng đạo diễn Long Vân nhất quyết không thể làm cẩu thả.
Speak Your Mind