Phan Quốc Việt, Tổng Giám đốc Công ty Việt Á sử dụng tiền "nhuần nhuyễn" để mua chuộc các quan chức thế nào?

Theo kế hoạch, sáng nay (3/1) TAND TP Hà Nội mở phiên tòa xét xử sơ thẩm đại án Việt Á. Đây là vụ án diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực theo dõi, chỉ đạo. Trong vụ án có 38 bị cáo bị truy tố, trong đó có 3 cựu Ủy viên Trung ương là các ông Chu Ngọc Anh, cựu Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ; Nguyễn Thanh Long, cựu Bộ trưởng Bộ Y tế, Phạm Xuân Thăng, cựu Bí thư Tỉnh ủy Hải Dương.

Trong vụ án này, Phan Quốc Việt, Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Công ty Việt Á mới đây (ngày 29/12/2023) bị Tòa án Quân sự Thủ đô Hà Nội tuyên phạt 25 năm tù về 2 tội: Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ; Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng.

Hối lộ từ cán bộ ở Trung ương…

Trong đại án Việt Á xảy ra tại Công ty Việt Á, Bộ Y tế, Bộ Khoa học và Công nghệ và các đơn vị, tổ chức có liên quan, theo những gì cơ quan truy tố nêu, có thể nói ngay từ những khâu đầu tiên như tham gia đề tài, Phan Quốc Việt – Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc, đại diện theo pháp luật Công ty Việt Á đã dùng tiền để hối lộ quan chức đến khi bán kit test cho các đơn vị, địa phương, Việt tiếp tục dùng đồng tiền để thỏa thuận, thông đồng với các đối tác để cho “công việc trót lọt”.

Chẳng những thế, ngay ở những thông tin đầu tiên đề cập đến nội dung vụ án ở cáo trạng số 7358/CTr-VKSNDTC-V3 do Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao ban hành ngày 29/9/2023, cơ quan truy tố đã nêu rõ rằng, “ngoài việc sử dụng mối quan hệ quen biết cá nhân, Phan Quốc Việt còn dùng tiền để tác động các bị can có vị trí, chức vụ, quyền hạn thực hiện hành vi trái pháp luật, tạo lợi thế bất hợp pháp cho Công ty Việt Á”.

Đầu tiên, theo những gì thể hiện ở cáo trạng, do có mối quan hệ thân thiết từ trước với Phan Quốc Việt nên khi được ông Hồ Anh Sơn –lúc đó là Phó Giám đốc Viện Nghiên cứu Y dược học Quân sự, Học viện Quân Y thông báo về việc Học viện Quân Y có văn bản đề xuất Bộ Khoa học và Công nghệ giao Học viện Quân Y triển khai nhiệm vụ phát triển test xét nghiệm thì Trịnh Thanh Hùng – nguyên Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học và Công nghệ các ngành kinh tế kỹ thuật Bộ Khoa học và Công nghệ đã thông tin cho Việt biết.

Ngay lúc này, Việt đã đặt vấn đề, thống nhất với Hùng về việc giúp Công ty Việt Á được tham gia nghiên cứu với mục đích sử dụng kết quả Đề tài nghiên cứu, chế tạo test xét nghiệm (viết tắt là Đề tài) để sản xuất, bán thương mại test xét nghiệm.

“Việt thỏa thuận về việc chia % doanh thu của Công ty Việt Á từ việc tiêu thụ test xét nghiệm…” – cơ quan truy tố nêu.

Thực hiện thỏa thuận, Trịnh Thanh Hùng đã có nhiều hành vi cụ thể, trái quy định của pháp luật để giúp Việt. Cơ quan truy tố giành đến 6 đầu mục để diễn giải các lần Hùng giúp Việt.

Ở phía Phan Quốc Việt, thực hiện theo thỏa thuận, Việt đã đưa cho Hùng 2 lần, tổng số tiền 350.000 USD (tương đương hơn 8 tỷ đồng) tại nhà riêng của Hùng ở đường Trần Duy Hưng (lần 1 ngày 26/8/2020, lần 2 9/2/2021).

Như vậy, ngay từ giai đoạn đầu, Việt đã dùng tiền để được tham gia phối hợp nghiên cứu đề tài, kiểm định, nghiệm thu và sử dụng kết quả nghiên cứu Đề tài để Bộ Y tế cấp số đăng ký lưu hành rồi sản xuất, bán thương mại test, biến test xét nghiệm từ sản phẩm nghiên cứu thuộc sở hữu của Nhà nước thành sản phẩm thương mại của Công ty Việt Á.