VÂY GIỮA TÌNH YÊU
Tác giả: Blaga Dimitrova
Nhà xuất bản Hội Nhà Văn, 2024
Số trang: 229 (khổ 14x22cm)
Số lượng: 300
Giá bán: 150.000đ
Nhưng phải nói thêm: tình cảm ấy là của một phụ nữ, một con người châu Âu, nên càng thêm sức nặng cho trí tuệ. Tư duy thơ, cảm quan thơ của một nhà thơ lớn châu Âu đã giúp bà phóng chiếu vào các cảnh quan hiện thực một chiều sâu triết học, một tầm tư tưởng lớn. Thơ bà viết về Việt Nam vì vậy đem lại một cái nhìn khác và mới cho chính người Việt về con người và dân tộc mình từ những khái quát, suy tưởng thường được bà đặt ở cuối bài nâng lên tầm nhận thức, tư tưởng của nhà thơ truyền đến người đọc thơ. Đọc tập thơ “Vây giữa tình yêu” thấy rõ điều này.
Thao tác tư duy thơ của Blaga ở đây là so sánh và đối lập. Đến nước Việt Nam đang oằn mình trong chiến tranh bà nghĩ mình sẽ chỉ gặp những đôi mắt khô khốc trống hoác. Nhưng không bà đã gặp được nụ cười. Nụ cười đó không chỉ cụ thể trong một cuộc gặp giúp người phụ nữ châu Âu vượt qua nỗi sợ chết chóc của chiến tranh. Mà qua nụ cười nhà thơ còn thấy rõ “nỗi đau, sự dịu dàng và sức mạnh của một Việt Nam bị xâm chiếm“. Và còn hơn thế: “Nhờ nụ cười đó như thế/ tôi đã vượt qua mọi hiểm nguy/ từ đầu này đến đầu kia thế giới“.
Cuộc kháng chiến của người dân Việt Nam qua lời thơ này của Blaga đã mang ý nghĩa cứu vớt nhân loại. Trong cuộc chiến bằng không quân của kẻ thù bầu trời là nơi gieo chết chóc và mặt đất là nơi bị thương tích do đạn bom dội xuống. Ấy vậy mà trong mắt nhà thơ nữ Bulgaria sự thật là trái lại: “Tôi chỉ thấy: những kẻ bị thương/ từ trên trời rơi xuống đất/ Còn mặt đất bị thương vẫn bình yên“. Blaga chứng kiến một người mẹ nhận ra đứa con mình bị chết bom qua chiếc quai dép còn sót lại. Nhà thơ đã cúi đầu trên đôi quai dép bị mảnh bom cắt đứt tả tơi. Và bà nhận ra đó là những chiếc thòng lọng trên giá treo cổ “cho tất cả chúng ta/ đều có lỗi dù không phạm tội“. Đó không chỉ là lời buộc tội kẻ ác. Đó còn là lời cảnh tỉnh loài người. Bởi thế Blaga thấy cảnh bầu trời bị những tiếng gầm rú của máy bay xé nát phá tan giấc ngủ con người là một sự xúc phạm Chúa vì kẻ thù – chúng đã “chà đạp lên nơi tận cùng/ của ánh sáng ban mai“. Nghĩa là chiến tranh đã huỷ diệt ánh sáng. Như thị xã Phủ Lý mới đêm hôm trước nhà thơ còn thấy cuộc sống thời chiến vẫn diễn ra rạo rực, có một đám cưới đang sắp sửa, vậy mà sáng ra tất cả đã tan tành đổ nát trong trận bom của kẻ thù ném xuống.
Blaga tạo sự đối lập cực hay để sự tố cáo chiến tranh được đẩy lên cao nhất: có phải những tên phi công trút bom xuống cái thị xã này là vì radar trên máy bay bắt được tín hiệu thấy “sóng tình yêu dâng cao căng đầy“. Chiến tranh đã huỷ diệt tình yêu. Vì vậy người chống lại chiến tranh là người tìm lại ánh sáng, cứu vớt tình yêu của con người, cho con người.
Speak Your Mind