Nghệ sĩ Minh Phức – một trong tám người đầu tiên của Đoàn Dân ca Quan họ Bắc Ninh vừa được trao tặng danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú. Bà là liền chị cuối cùng của Đoàn được đón nhận danh hiệu cao quý này. Trong lễ trao tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân (NSND), Nghệ sĩ Ưu tú (NSƯT) diễn ra hôm 6/3 tại Nhà hát Lớn Hà Nội, chồng bà là NSƯT Vũ Tự Lẫm, con trai là NSND Vũ Tự Long cùng đông đảo người thân lẫn bạn bè đến chúc mừng. NSND Tự Long bày tỏ: “Đưa mẹ đi nhận danh hiệu NSƯT mà tôi còn sướng hơn cả lúc mình được phong NSND”.
Mẹ ruột Tự Long: “Tôi sống được thần kỳ đến giờ này là nhờ chồng con”
NSND Tự Long và mẹ – NSƯT Minh Phức. Ảnh: HTL
NSƯT Minh Phức tên thật là Nguyễn Thị Phức, sinh năm 1948 trong một gia đình nhiều thế hệ làm nghệ thuật. Bà có bố là tay trống cự phách của Nhà hát Chèo Việt Nam và các anh, chị ruột đều học trường Đại học Sân khấu – Điện ảnh. Năm 1969, Ty Văn hóa Hà Bắc có quyết định thành lập Đoàn Quan họ Hà Bắc do liền anh Vũ Tự Lẫm làm trưởng đoàn, bà cũng là những người góp công gầy dựng Đoàn.
Những năm kháng chiến chống Mỹ, dù không phải vào chiến trường để mang lời ca tiếng hát phục vụ các chiến sĩ nhưng nghệ sĩ Minh Phức cùng chồng là Tự Lẫm và nhiều đồng nghiệp cũng đi khắp các nơi phục vụ bà con nhân dân. Đặc biệt, vào năm 1972, khi giặc Mỹ leo thang phá hoại miền Bắc lần thứ 2, Đoàn đã thành lập Đoàn Văn công xung kích, chia làm nhiều tốp nhỏ tỏa đi khắp các đơn vị bộ đội, chốt pháo binh, trạm tên lửa, trại điều dưỡng thương binh… để hát phục vụ bà con và hỗ trợ các chiến sỹ bắn rơi máy bay địch.
“Hồi đó, cả đoàn chỉ có một chiếc xe cải tiến và vài chiếc xe đạp nhưng phải chia nhỏ thành từng tổ nhỏ vì không diễn lớn được. Và vì trong thời kỳ có chiến tranh nên mỗi lần đi ra ngoài biểu diễn văn công toàn phải đội mũ rơm, khoác áo tơi, đi dép cao su… để tránh sự phát hiện của máy bay địch. Đoàn cũng chỉ được phép phục vụ ban ngày chứ không được phục vụ buổi tối. Cứ máy bay đi qua, giúp dân hoặc bộ đội dọn dẹp lại nhà cửa xưởng trạm xong lại hát phục vụ bà con hoặc chiến sỹ các đơn vị bộ đội chủ lực, cứ lúc nào chiến sĩ ngơi tay súng văn công lại hát giúp họ vơi bớt thương đau. Nhiều khi người hát và người nghe cùng khóc vì có nhiều đơn vị họ bị hy sinh rất nhiều chiến sĩ. Nhiều khi đang diễn mà có tiếng báo động lại chạy cuống cuồng xuống hầm trú ẩn. Cứ phục vụ xong chỗ này lại kéo xe cải tiến đưa loa, nhạc cụ, trang phục… sang điểm khác diễn”, nghệ sĩ Minh Phức nhớ lại.
NSƯT Tự Lẫm và NSƯT Minh Phức bên lề lễ trao tặng danh hiệu NSND, NSƯT. Ảnh: HTL
Nhiều điểm nóng như: Phù Chẩn, Đáp Cầu, ga Lim, ga Bắc Ninh, ga Bắc Giang, Trạm tên lửa Cây số 4, nhà máy thuốc lá Bắc Sơn, nhà máy phân đạm Bắc Giang, trạm 157… không bao giờ thiếu vắng tiếng hát của các liền anh, liền chị quan họ. Rất nhiều lần, vợ chồng nghệ sĩ Tự Lẫm – Minh Phức còn đến tận giường của các thương binh hát để hát cho họ nghe. Có những thương binh, khi đoàn đến còn vỗ tay hát theo ấy vậy mà đoàn vừa đi họ đã hy sinh vì vết thương quá nặng.
Bên lề trao tặng danh hiệu, NSƯT Minh Phức đã dành cho Dân Việt một cuộc phỏng vấn!
Có chút chạnh lòng nào không khi bà là liền chị cuối cùng của Đoàn Dân ca Quan họ Bắc Ninh được phong tặng danh hiệu NSƯT?
– Tôi cảm thấy rất vinh dự, tự hào và phấn khởi khi được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú. Chồng tôi là Vũ Tự Lẫm – Đoàn trưởng đầu tiên của Đoàn Dân ca Quan họ Bắc Ninh cũng vừa mới được phong tặng danh hiệu vào năm 2019 nên tôi không lấy làm chạnh lòng gì cả. Trái lại, tôi thấy hãnh diện khi gia đình tôi có chồng là NSƯT, con trai là NSND. Ở tuổi này tôi không mong muốn gì hơn nữa. Cả một đời cống hiến cho quan họ, từng đặt chân đến những nơi gian khổ nhất để mang lời ca tiếng hát phục vụ nhân dân, chiến sĩ và sau này là truyền nghề cho thế hệ trẻ, giờ được Đảng và Nhà nước ghi nhận thế này là chúng tôi mãn nguyện lắm rồi.
Speak Your Mind