Đại tá, nhạc sĩ Doãn Nho: Ký ức về Điện Biên Phủ in sâu vào trong tâm trí tôi như vừa mới hôm qua. Media: Nhóm PV BMĐT K41.
Nhân dịp này, Đại tá, nhạc sĩ Doãn Nho đã có những chia sẻ với Dân Việt về thời khắc lịch sử của dân tộc tại chiến trường Điện Biên Phủ 70 năm về trước.
Thưa nhạc sĩ Doãn Nho, những ngày này, cả nước ta vui mừng hướng tới kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ. Với cương vị vừa là một người nhạc sĩ, vừa là một Đại tá trong quân đội nhân dân Việt Nam, cảm xúc của ông trong những ngày này và 70 năm trước như thế nào ạ?
– Nhắc về Điện Biên Phủ là nhắc đến niềm tự hào không chỉ của riêng tôi mà của toàn quân, toàn dân ta. Đó cũng có thể coi là niềm tự hào của nhân dân thế giới. Một đất nước Việt Nam nhỏ bé thường xuyên bị xâm lược, từ thời đại vua Hùng cho đến thời đại Hồ Chí Minh. Với chiến thắng Điện Biên Phủ, lịch sử của chúng ta đã sang một trang mới.
Chúng ta đều biết, tướng và quân của giặc Pháp lũ lượt giơ tay đầu hàng chính là tiếng nổ lớn từ thuốc nổ chúng ta đào, chất đầy trong lòng đồi A1. Khi phát nổ, rung toàn bộ cả đồi A1 và cả hệ thống của giặc Pháp tại Điện Biên.
Thế nhưng, những đồng chí chiến đấu trên đỉnh đồi A1 và những vị trí xung quanh như đồi E, đồi C,…; các đồng chí ấy cho chúng tôi biết, trước khi có tiếng nổ đó để giặc giơ tay đầu hàng, chiến sĩ của chúng ta cũng hy sinh, nằm phủ kín trên đỉnh đồi A1. Tôi nghe những người trực tiếp tham chiến kể lại mà xúc động vô cùng, tôi đã khóc và không thể kìm được nước mắt.
Nhạc sĩ Doãn Nho sinh năm 1933, tức là trong chiến dịch Điên Biên Phủ năm 1954, ông đã 21 tuổi. Nhưng theo tôi được biết, từ khi 17 tuổi ông đã là học viên của Trường sỹ quan Lục quân Việt Nam. Chàng lính trẻ Doãn Nho khi ấy tham gia vào chiến trường Điện Biên Phủ như thế nào, thưa ông?
– Trong chiến dịch Điện Biên Phủ, tôi là thành viên của Đoàn ca múa Tổng cục Chính trị; vừa là người kéo đàn Violon, vừa là nhạc sĩ sáng tác. Chúng tôi phục vụ cán bộ, chiến sĩ tại ATK (An toàn khu) Định Hóa (Thái Nguyên) – nơi Trung ương Đảng và Bác Hồ chọn là An toàn khu (ATK), “Thủ đô kháng chiến” trong chín năm trường kỳ chống thực dân Pháp. Đó cũng là chỉ là nơi Bác Hồ, Bộ Chính trị chỉ đạo, đưa ra những quyết định lịch sử.
Hình ảnh nhạc sĩ Doãn Nho xuất hiện hơn 10 giây trong bộ phim “Việt Nam trên đường thắng lợi” của đạo diễn Roman Karmen khi ông đang chơi đàn violon phục vụ cho chiến sĩ trong giờ nghỉ giải lao trên đường hành quân. Ảnh: Gia đình cung cấp.
Khi ấy, các đoàn quân ra trận đều đi qua ATK, chúng tôi được giao nhiệm vụ tiễn họ. Khi chiến dịch Điện Biên Phủ kết thúc, chúng tôi lại là người đón đoàn quân chiến thắng trở về cũng tại ATK.
Khi chiến dịch chuẩn bị mở màn, đội xung kích của Đoàn ca múa Tổng cục Chính trị, trong đó có nhạc sĩ Đỗ Nhuận đã có mặt tại đồi Him Lam để chứng kiến, quan sát từng diễn biến lịch sử; từ thời khắc mở màn tới kết thúc trận thắng đầu tiên tại đồi Him Lam. Khi chúng ta vừa có thắng lợi mở màn thì nhạc sĩ Đỗ Nhuận cũng sáng tác xong bài hát “Trên đồi Him Lam”. Bài hát được biểu diễn cho các chiến sĩ của ta nghe ngay tại đồi Him Lam sau khi dành chiến thắng.
Còn với cá nhân tôi cũng có một kỷ niệm hết sức đáng nhớ đó là trong bộ phim “Việt Nam trên đường thắng lợi” của đạo diễn, NSND Roman Karmen (người được lãnh đạo Chính phủ Liên Xô giao nhiệm vụ sang Việt Nam vào cuối chiến dịch Điện Biên Phủ để ghi lại những hình ảnh quý giá vào giờ phút hào hùng nhất của cuộc kháng chiến chống Pháp), hình ảnh của tôi đang chơi đàn Violin được xuất hiện trong bộ phim đó.
Được biết, bài hát “Tiến bước dưới quân kỳ” cũng được nhạc sĩ Doãn Nho sáng tác bằng chính những cảm xúc trong dịp trở lại chiến trường Điện Biên Phủ năm 1958. Những cảm xúc ấy là gì và ông có những cảm xúc ấy ở hoàn cảnh như thế nào?
– Sau chiến thắng Điện Biên Phủ, chiến trường Điện Biên lúc này trở thành nông trường Điện Biên. Khi ấy, Đoàn ca múa của Tổng cục Chính trị trở lại chiến trường Điện Biên, tôi là nhạc sĩ sáng tác, được cử đi tiền trạm với yêu cầu là phải viết ngay khi đoàn đến Điện Biên thì có bài hát mới để phục vụ cán bộ và chiến sĩ. Tôi đã hoàn thành ngay nhiệm vụ vì quá xúc động về hình ảnh hiện lên trong tâm trí về chiến trường Điện Biên Phủ và đồng đội của chúng ta đã hy sinh.
Khi đến đồi A1, bước từng bậc từ chân đồi tới đỉnh đồi, tôi không kìm mà khóc. Cảm hứng đầu tiên với tôi là sự uất ức, căm hờn với quân thù. Tôi đã ghi ngay lại một nét nhạc nhật ký từ sự xúc động đó: Bước từng bậc/ Nhớ từng người/ Lòng đau đớn/ Uất ức/ Căm hờn/ Thù này phải trả/ Đồng chí ta ơi…
Chính từ nét nhạc nhật ký đó, khi lên đỉnh đồi tôi ngồi giữa cái xe tăng gục nòng của giặc Pháp và bên cạnh là hai mộ liệt sĩ vô danh mà tôi đã viết: Nghe rung núi đồi từng bước ta đi/ Nhắc tới chiến công ngàn năm xưa/ Nhìn cờ hồng bay rực rỡ/ Gương bao anh hùng bừng cháy trong tim…
Speak Your Mind